Braterstwo albo śmierć
Zabijanie Mickiewicza w Kole Sprawy Bożej

Z okładki wyd. III

Braterstwo albo śmierć. Zabijanie Mickiewicza w Kole Sprawy Bożej przedstawia mechanizmy funkcjonowania sekty - sekty w kulturze polskiej wyjątkowej, ponieważ kierowanej przez Mickiewicza. Przybycie do Paryża Andrzeja Towiańskiego, litewskiego proroka, odmieniło życie Adama. Przestał pisać wiersze i poematy i rozpoczął wielki eksperyment, obejmujący dusze i ciała wyznawców, członków Koła. Mickiewicz pragnął wychować "nowego człowieka", zdolnego, dzięki wydobytej z własnego wnętrza sile, do najtrudniejszych zadań: odzyskania niepodległości Polski, przemiany Europy, zbawienia świata i do odnowy chrześcijaństwa w duchu pierwszych apostołów. Poezja "nowej epoki" zamieniła się jednak w martwą mowę, próby wewnętrznego odrodzenia skończyły intrygami, zamachy na "wszystkość" spełzły na niczym. Nie wiadomo, kto zawinił: ludzie, okoliczności, złowróżbny układ gwiazd. A może nie mogło być inaczej? Dzieje utopii to historia pięknych iluzji, układających się w opowieść o straconych złudzeniach. Historia Koła Sprawy Bożej te dzieje współtworzy. Choć odrębne i dla nas Polaków wyjątkowe nie odbiegają od ogólnych zasad życia, od reguł, które z zapałem tworzył Gombrowicz: "Jeśli forma moja urabia się z innymi, to mogą to być ludzie wyżsi ode mnie lub niżsi. Urabiając ją sobie z istotami stojącymi na niższym szczeblu rozwoju, ja zyskuję formę niższą, bardziej niedojrzałą, niżby należało. [...] Niższy, Młodszy stwarza na swój sposób Wyższego". Towiański, czyli "Młodszy", stwarzał na swój sposób - sam i za pośrednictwem innych - Mickiewicza, czyli "Wyższego". Metody i skutki tej operacji opisuje Braterstwo albo śmierć.

Spis treści

Przedmowa
Cierpienia Marii Rutkowskiej z domu Lemoine. Człowiek nowej epoki
Odkrycie brata Goszczyńskiego. Śmierci nie ma
Święto Dziadów na Cmentarzu Montmartre. Spisek Pilchowskiego
Sen siostry Karoliny. Rozłam